ยอ (Indian Mulberry)

วรากรสมุนไพร | เมืองนครราชสีมา นครราชสีมา
ต้นยอน้ำ ยอทาม
ชื่ออื่น ยอนา,ยอป่า,ยอป่าเล็ก,ก้ามกุ้ง, ยอทาม,ยอเตี้ย,ยอเบี้ย
ชื่อวิทยาศาสตร์ Morinda pandurifolis Kuritze
วงศ์ Rubiaceae
ลักษณะ
ไม้พุ่มหรือรอเลื้อย มีขนสั้นนุ่มตามกิ่งอ่อน แผ่นใบ ก้านใบ ใบมักเรียงหนาแน่น
ที่ปลายกิ่ง รูปรีถึงรูปใบหอก หรือคล้ายรูปไวโอลิน มักมีสีน้ำตาลแดงตามกิ่ง
ก้านใบ และเส้นกลางใบ ยาว 3-15 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนเรียวสอบ
ก้านใบยาว 0.5-3 ซม. ช่อดอกออกเดี่ยว ๆ ก้านช่อสั้น บางครั้งออกชิดกันใกล้
ปลายกิ่งดูคล้ายช่อแยกแขนง ช่อเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 ซม. ดอกรูปดอกเข็ม
หลอดกลีบดอกยาว 1-1.8 ซม. มีขนละเอียดประปราย มี 4-6 กลีบ รูปขอบขนาน
ยาว 0.5-1.5 ซม. ก้านเกสรเพศเมียยาว 3-5 มม. และ 0.8-1 ซม. ผลรูปรีหรือกลม
เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5-2 ซม.
พบที่ภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทางภาคเหนือตอนล่างที่ตาก และนครสวรรค์
ภาคกลางพบทั่วไป ภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่เลย มหาสารคาม ภาคตะวันออก
ที่อุบลราชธานี และภาคใต้ที่สุราษฎร์ธานี ขึ้นในที่ลุ่มน้ำขังหรือริมแม่น้ำ ความสูง ระดับต่ำ ๆ ลักษณะและรูปร่างของใบมีความผันแปรสูง เคยแยกเป็น var. oblonga (Pit.) Craib และ var. tenuifolia Craib
สรรพคุณ
ราก ต้มน้ำดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง
ราก ทุบเอาน้ำยาทาแผลเงี่ยงปลาดุกตำ
ทั้งต้น เป็นยาเย็น เข้ายาอื่นเป็นยาบำรุงเลือด
ต้น เข้ายาอื่นเป็นยาแก้ปวดเมื่อยบำรุงร่างกาย