ดีปลี

ร้านวรากรสมุนไพร ขายต้นสมุนไพร ว่านมงคลและพันธุ์ไม้ไทยหายากทุกชนิด
ชื่อต้นไม้หรือสมุนไพรหรือผลิตภัณฑ์ ดีปลี
ประเภท สมุนไพร ผักพื้นบ้าน เครื่องเทศ
ราคา ต้นละ 150 บาท
ติดต่อสอบถามร้านวรากรสมุนไพร
โทร 0616499298
ไอดีไลน์ herbsddd
https://line.me/ti/p/9zQwrzbtSh
ดีปลี
ชื่อวงศ์: PIPERACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์: Piper retrofractum Vahl
ชื่อในภาษาอังกฤษ: Long pepper
ชื่อท้องถิ่น: ดีปลีเชือก (ภาคใต้) ประดงข้อ ปานนุ (ภาคกลาง)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของดีปลี
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของดีปลี By Francisco Manuel Blanco (O.S.A.) [Public domain], via Wikimedia Commons
ดีปลี CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/)], from Wikimedia Commons
ลักษณะโดยทั่วไป: ดีปลี เป็นไม้เลื้อยหรือไม้เถา ขึ้นเลื้อยพันต้นไม้อื่น
ลักษณะของลำต้น: ล้ำต้นหรือเถามีลักษณะเป็นทรงกระบอกค่อนข้างกลม เนื้อลำต้นเปราะ ไม่มีลาย ที่ข้อจะมีรากสำหรับยืดเกาะ
ลักษณะของใบ: ใบเดี่ยว เรียงสลับตามข้อ ใบเป็นรูปไข่แกรมขอบขนาน ปลายแหลม โคนใบเบี้ยว ใบมีความกว้าง 3 ถึง 5 เซนติเมตร ยาว 7 ถึง 10 เซนติเมตร ใบมีสีเขียวเข้ม หลังใบมีลักษณะมัน มีขนปกคลุมเล็กน้อย
ลักษณะของดอก: ดอกออกเป็นช่อทรงกระบอกกลม ยาว 1 ถึง 2 นิ้ว ออกตรงข้ามกับใบ เมื่อดอกแก่จะมีสีเหลืองอมแดง ดอกเพศผู้กับดอกเพศเมียอยู่กันคนละต้น
ลักษณะของผล: ผลจะติดกันแน่นบนแกนช่อ ช่อผลยาว 2.5 ถึง 5 เซนติเมตร เริ่มแรกจะมีสีเขียว แต่เมื่อสุกจะมีสีน้ำตาลแกมแดง มีรสเผ็ดร้อน
นิเวศวิทยา: ชอบดินร่วน ทนความแห้งแล้งได้ดี มักนิยมปลูกในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ประเทศไทย เวียดนาม ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซีย
การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด และปักชำเถา
สารสำคัญในดีปลีและฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ผลดีปลีประกอบไปด้วยน้ำ 18% ไขมัน 2.97% ใยอาหาร 28.8% คาร์โบไฮเดรต 63.4% โปรตีนและสารประกอบที่มีธาตุไนโตรเจน 11.4% และดีปลี 100 กรัม ให้พลังงาน 326 kcal
แร่ธาตุที่พบในปริมาณสูง ได้แก่ potassium (K), calcium (Ca), phosphor (P), and magnesium (Mg) โดยปริมาณแต่ละแร่ธาตุมีดังต่อไปนี้ 1,361.0324.00, 414.975.85, 203.300.26 และ 166.40.8 mg/100 g ของน้ำหนักแห้ง ตามลำดับ
สารพฤกษเคมี (phytochemicals) ที่พบในดีปลี ได้แก่ quinone, sterols, glycosides, flavones, tanin และ alkaloids โดยปริมาณของสารพฤกษเคมีแต่ละชนิดจากดีปลี ขึ้นกับสารละลายที่ใช้สกัด
สารกลุ่มอัลคาลอยด์ (alkaloids) ในดีปลีแห้งพบ pipeline ประมาณ 4-6% และยังพบ piperidine, piplartine, sesamin ส่วนในรากพบ piperlongumine โดยสารในกลุ่มแอลคาลอยด์จากดีปลี พบว่ามีฤทธิ์ช่วยย่อยอาหาร ลดอาการจุกเสียด ช่วยขับลม ขับน้ำดี และลดอาการท้องเสีย
น้ำมันหอมระเหย (volatile oils) พบ 1% ประกอบไปด้วย thujene, terpinolene, p-cymene, dihydrocarveol และ zingiberine
สรรพคุณดีปลีจากงานศึกษาวิจัย
สาร piperidine ซึ่งเป็นสารกลุ่มอัลคาลอยด์ พบว่ามีสรรพคุณในการลดไขมัน คอเลสเตอรอล แอลดีแอล (LDL) รวมถึงการลดไขมันสะสมในตับในสัตว์ทดลอง
สารสกัดจากผลดีปลี สามารถช่วยลดภาวะอักเสบเฉียบพลันในระดับต่ำจนถึงปานกลาง รวมถึงลดอาการบวมซึ่งเกิดจากการกระตุ้นการอักเสบในสัตว์ทดลอง
จากการทดลองระงับปวดในสัตว์ทดลอง พบว่าสารสกัดจากดีปลีสามารถยับยั้งอาการปวดได้
สารพฤกษเคมีในดีปลี เช่น piperine และ pipernonaline พบว่ามีฤทธิ์ต้านการเกิดแผลในกระเพาะอาหารของสัตว์ทดลอง
สารสกัดจากดีปลีมีฤทธิ์ลดอาการวิตกกังวลในหนูทดลอง
การทดลองในหลอดทดลองพบว่า สารสกัดจากดีปลียังมีฤทธิ์ต้านเชื้อราและฤทธิ์ยับยั้งเซลล์มะเร็ง
สรรพคุณดีปลี และวิธีการใช้ดีปลีในตำรายาไทย
ส่วนที่ใช้เป็นยา: ผลที่แก่จัด แต่ยังไม่สุก แล้วนำมาตากให้แห้ง
ผลดีปลี มีรสเผ็ดร้อน ขม ช่วยลดอาการไอ อาการระคายคอจากเสมหะ ลดอาการหืด แก้อาการหลอดลมอักเสบ ลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยขับลม แก้คลื่นไส้อาเจียน แก้วิงเวียน ใช้เป็นยาขับระดู ยาขับพยาธิ ยารักษาริดสีดวง ยาบำรุงธาตุ อีกทั้งยังนำมาทาภายนอก รักษาอาการปวดกล้ามเนื้อ ลดอักเสบ บวม และฟกช้ำ
ใบ มีรสเผ็ดร้อน ช่วยขับลม ช่วยย่อย ใบสดนำมาตำผสมกับเหล้า พอกแก้ฟกช้ำ
เถา มีรสเผ็ดร้อน ช่วยลดอาการปวดท้อง แก้จุกเสียด ริดสีดวงทวาร แก้ลม เจริญอาหาร ลดอาการกล้ามเนือเรียบหดเกร็ง
เถาและกิ่ง นำมาฝนกับน้ำ ช่วยแก้อาการปวดฟัน ลดอาการฟกช้ำและบวม
รากสด ตำผสมเหล้า พอกลดอาการฟกช้ำได้
ดอก ลดอาการท้องร่วง ขับลม ริดสีดวง เพิ่มความอยากอาหาร รักษาอาการวิงเวียน
ราก มีรสเผ็ดร้อน แก้เส้น แก้หืด แก้ไอ วิงเวียน ปวดท้อง
นอกจากนี้ดีปลียังจัดอยู่ในพิกัดยาไทยหลายพิกัด ซึ่งมักจะเป็นพิกัดยาที่มีรสเผ็ดร้อน ได้แก่
พิกัดตรีกฎุก
พิกัดตรีสันนิบาตผล
พิกัดตัวยาเผ็ดร้อน 6 ชนิด
พิกัดเบญจกูล
ในตำรับยาอาภิสะ ซึ่งเป็นตำรับยาพระโอสถพระนารายณ์ เป็นตำรับที่ช่วยรักษาริดสีดวง อาการเสมหะ ไอ รวมถึงอาการผอมแห้ง ก็มีดีปลีเป็นองค์ประกอบอยู่เช่นกัน
สรรพคุณดีปลี และวิธีการใช้ดีปลีในงานสาธารณสุขมูลฐาน
ดีปลีกับการรักษาอาการไอ ระคายคอจากเสมหะ
ใช้ผลแห้งของดีปลี ประมาณครึ่งผลจนถึงหนึ่งผล นำมาฝนกับน้ำมะนาว แทรกเกลือ แล้วใช้กวาดคอลดอาการไอ หรือจะจิบบ่อย ๆ ก็ได้
ดีปลีกับการรักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียด
ใช้ผลแก่แห้ง 10 ผล หรือ 1 กำมือ หรือใช้ทั้งเถาของดีปลี นำมาต้มกับน้ำครึ่งลิตร 10 – 15 นาที แล้วดื่มเพื่อแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ
ดีปลีในบัญชียาจากสมุนไพร จากบัญชียาหลักแห่งชาติ
ในบัญชียาจากสมุนไพร ดีปลีถูกเป็นส่วนประกอบของยาแผนไทยหรือยาแผนโบราณหลายตำรับ ได้แก่
ยาหอมนวโกฐ
ยาธาตุบรรจบ
ยาประสะกานพลู
ยาประสะไพล
ยาเบญจกูล
ข้อมูลความปลอดภัยของดีปลี
ดีปลีอาจทำให้เกิดร้อนในในคนที่มีไข้ ทำให้กระเพาะอาหารอักเสบ รวมถึงอาจแสบร้อนเวลาถ่ายหนัก และควรระวังในหญิงที่ตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้แท้งลูกได้ แก้ไขข้อมูลเมื่อ 23 Feb 22 06:49