ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นเปล้าใหญ่

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Croton oblongifolius Roxb.

ชื่ออื่นๆ : เปล้าหลวง, เปาะ

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ทรงพุ่มไม่เป็นระเบียบ เปลือกลำต้นสีน้ำตาล ผิวเรียบ กิ่งอ่อนสีเขียว กิ่งแก่สีน้ำตาล

ใบ : เป็นใบเดี่ยว ใบรูปไข่แกมขอบขนาน โคนใบสอบมน ปลายใบแหลม ขอบใบจักเป็นซี่ฟันไม่สม่ำเสมอ ใบอ่อนสีน้ำตาล ใบแก่มีสีเขียวเข้ม ค่อนข้างเกลี้ยง ใบลู่ลง

ดอก : ออกเป็นช่อบริเวณปลายกิ่ง ดอกตัวผู้สีขาวใส ดอกตัวเมียสีเหลืองแกมเขียว

ผล : เป็นผลแห้ง ค่อนข้างกลม ผิวผลเรียบ ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่สีน้ำตาล

เมล็ด : รูปรี

เพาะเมล็ด ปักชำ

- ใบ ช่วยบำรุงโลหิต เป็นยาบำรุงกำลัง เป็นยาบำรุงธาตุ แก้อาการวิงเวียน ช่วยทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น แก้กระหาย แก้เสมหะ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ท้องเสีย ใช้ชำระล้างบาดแผล ช่วยแก้ผดผื่นคัน ช่วยแก้อาการฟกช้ำ ใช้ต้มน้ำอาบหลังคลอดช่วยทำให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น

- ราก ทำให้เจริญอาหาร แก้อาการร้อนใน ขับลม แก้อาการปวดท้องถ่ายเป็นมูกเลือด รักษาโรคทางเดินปัสสาวะ แก้โรคผิวหนังผื่นคัน แก้โรคเหน็บชา แก้ปวดเมื่อย

- เปลือกต้น ช่วยบำรุงเลือด แก้ไข้ แก้อาการท้องเสีย ช่วยย่อยอาหาร แก้ตับอักเสบ แก้อาการปวดข้อ แก้อาการปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อ

- กระพี้ ช่วยในการย่อยอาหาร แก้เลือดร้อน

- แก่น เป็นยาขับพยาธิไส้เดือน ช่วยขับเลือดช่วยขับหนอง

- เมล็ด เป็นยาถ่าย

- ดอก เป็นยาขับพยาธิ

- เนื้อไม้ ช่วยแก้ริดสีดวงลำไส้ และริดสีดวงทวารหนัก

- ผล ช่วยขับน้ำคาวปลา

- ผลอ่อน ใช้ย้อมผ้า

- ผลแก่ รับประทานได้

- เนื้อไม้ นำมาใช้เป็นเชื้อเพลิง

- ลำต้น ใช้เลี้ยงครั่ง

- น้ำยาจากใบ ใช้ทาริมฝีปากเพื่อให้ความชุ่มชื้น