ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นเสม็ดขาว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Melaleuca quinquenervia (Cav.) S.T.Blake

ชื่อภาษาอังกฤษ : Cajuput Tree, Milk Wood, Paperbark Tree, Swamp tree

ชื่ออื่นๆ : กือแล, เม็ด, เสม็ด, เหม็ด

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้น ลำต้นและกิ่งมักคดงอ เปลือกต้นสีขาวสีเทาหรือสีเทาอมน้ำตาล แตกร่อนเป็นแผ่น ทรงพุ่มกลม

ใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปรีแกมรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ปลายใบแหลม โคนใบสอบ แผ่นใบหนาสีเทาแกมเขียว ใบอ่อนมีขนยาว พอแก่ผิวเกลี้ยง

ดอก : ออกเป็นช่อหางกระรอกตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกสีขาว

ผล : เป็นผลแห้ง แตกเป็น 3 พู คล้ายถ้วย สีน้ำตาลแข็ง

เพาะเมล็ด

ปลูกได้ในดินร่วน ต้องการน้ำมาก ชอบแดดตลอดวัน เจริญเติบโตช้า ทนดินเค็ม

ใบ สกัดน้ำมันใช้ทาแก้เคล็ดขัดยอก แก้บวมหรือกินแก้จุกเสียด

- นิยมปลูกตามริมน้ำ

- เมล็ด สกัดน้ำมันสามารถใช้ไล่แมลง ฆ่าปลวก ใช้ทำธูปไล่ยุง ทำผลิตภัณฑ์ป้องกันสิว

- น้ำมันที่สกัดจากใบ ใช้เป็นยาดม

- นิยมปลูกให้ร่มเงาและเป็นไม้ทางเศรษฐกิจ

- เนื้อไม้ ใช้ในการสร้างที่พักอาศัย เฟอร์นิเจอร์ ทำฟืนและเผาถ่าน

- เปลือก ทำขี้ไต้จุดไฟ ใช้ยัดฟูกและหมอน ใช้ย้อมแห อวน

- ใบ เป็นชาสมุนไพร ใช้เป็นอาหารสัตว์พวกควายและแพะ

- นำมาปลูกเพื่อปรับน้ำเปรี้ยวที่มีค่าความเป็นกรด-ด่างต่ำ ให้มีระดับที่สูงขึ้น

- ใบและยอดอ่อน รับประทานเป็นผัก

- ดอกและยอดอ่อน ใช้รับประทานเป็นผักจิ้มกับน้ำพริก

- ผลแห้ง ใช้ทำพริกไทยดำ

- ใบ นำไปย้อมสีผ้าได้สีน้ำตาลอ่อนและทำให้ผ้าคงทนต่อการทำลายของแมลงที่กัดกินเนื้อผ้า