สวนมาศ มุกดาหาร ศูนย์การเรียนรู้เชิงเกษตรผสมผสานแห่งอีสาน

https://www.facebook.com/Mard.FarmAgro    
   
http://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=19&s=tblblog    
   
ผลไม้ปลอดสารมาตรฐาน GAPที่ สวนมาศ อีกหนึ่งทางเลือกของคนรักสุขภาพ    
     
สวนมาศ แหล่งผลิตผลไม้ปลอดสารมาตรฐานรับรองGAP สามารถผลิตผลไม้ได้หลากหลายชนิด และมีผลไม้ 3 อย่างที่ได้รับมาตรฐานรับรองแล้ว ได้แก่ มะม่วง มะขามหวาน และส้มเขียวหวาน เป็นอีกทางเลือกสำหรับผู้บริโภค ตามกระแสบริโภคอาหารปลอดภัย    
   
ประวัติส่วนตัวเกษตรกร    
คุณมาโนช โพธิ์เมือง เจ้าของ "สวนมาศ" ตั้งอยู่ที่ 73 หมู่ 5 ตำบลหนองสูงเหนือ อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร จบการศึกษาระดับปริญญาตรีวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาจิตวิทยาสังคม อดีตคุณมาโนช เคยทำงานเป็นผู้จัดการส่วนฝึกอบรมของบริษัทที่กรุงเทพฯ ปัจจุบันเปิดร้านจำหน่ายวัสดุเครื่องใช้สำนักงานที่อำเภอหนองสูง รับงานช่วยเหลือสังคมและบำเพ็ญสาธารณประโยชน์ด้านต่างๆ ในจังหวัดมุกดาหารหลายตำแหน่ง และเป็นเกษตรกรเจ้าของสวนมาศ โดยมีพื้นที่ทำสวนจำนวน 48 ไร่ เริ่มทำสวนตั้งแต่ปี 2536 เป็นต้นมา    
   
   
การจัดการพื้นที่การเกษตรในสวนมาศ    
สวนมาศ มีสภาพเป็นเนินเขา ที่ดินเดิมตรงนี้ชาวบ้านทำไร่มันสำปะหลัง มากว่า 10 ปี สภาพดินตอนนั้น หน้าดินถูกชะล้างเกือบหมด มีความเป็นทรายจัด หน้าดินแข็ง เริ่มแรกได้เข้าบุกเบิกที่ดิน โดยการจ้างรถไถมาระเบิดดิน และปรับสภาพดินโดยการหว่านเมล็ดถั่วหลายชนิดเพื่อบำรุงดิน พอถั่วเริ่มออกดอกได้ไถกลบ ทำเช่นนี้อยู่ 3 ครั้ง แล้วจึงเริ่มลงมือปลูกต้นไม้ เริ่มจากไม้ประธาน ระยะห่าง8x8 เมตร มีพืชที่เป็นไม้ผล ได้แก่ มะขามหวาน ลิ้นจี่ ลำไย มะม่วง กระท้อน ขนุน หลังจากนั้นจึงปลูกพืชแซม ระหว่างต้นและระหว่างแถว ได้แก่ น้อยหน่า ฝรั่ง หมากเม่า ปาล์มประดับ ไม้กฤษณา จึงทำให้สภาพสวนมีไม้อยู่รวมกันในลักษณะ 4x4 เมตร เนื่องจากพื้นที่อยู่เนินเขา ไม่มีแหล่งน้ำสำหรับรดต้นไม้ จึงได้ขุดสระน้ำ ปรากฏว่าสระเก็บน้ำไม่ได้ เนื่องจากเป็นดินทรายและมีแผ่นหิน ได้แก้ปัญหาโดยใช้พลาสติกปูก้นสระแล้วเอาดินทับ ทำให้เก็บน้ำได้บางส่วน แต่ฤดูแล้งน้ำแห้งเหมือนเดิม ดังนั้น ต้นไม้บนสวนจึงได้รับน้ำเพียงแค่น้ำฝนประมาณ 4 เดือน เท่านั้น จึงได้แก้ปัญหาโดยก่อนเข้าฤดูแล้ง ได้ใช้เศษหญ้า ฟางข้าวมาคลุมทับบริเวณทรงพุ่มให้หนา และใช้ขวดน้ำเปล่ามากรอกน้ำไปรดใส่ใกล้ๆ โคนต้นไม้ ต้นละ 3 ขวด ทำสัปดาห์ละครั้ง เป็นการให้น้ำแบบเพื่อรักษาความชื้นไว้ให้ต้นไม้ แบบนี้ประหยัดและลดภาวะค่าใช้จ่ายด้านการวางระบบน้ำภายในสวน ทำเช่นนี้อยู่ 2 ปี เท่านั้น เพราะเมื่อต้นไม้โตขึ้นก็ไม่ได้ทำอีก เนื่องจากต้นไม้อยู่รอดแล้ว    
   
   
   
การบริหารจัดการและบำรุงรักษาไม้ผลในสวนมาศ    
   
1. การบริหารจัดการผลผลิตภายในสวน ไม้ผลที่ปลูกกว่า 20 ชนิด จะออกผลผลิตสลับกัน ทำให้มีผลผลิตหมุนเวียนออกสู่ตลาด หลังเก็บผลผลิตจะดูแลเป็นอย่างดี ทั้งตัดแต่งกิ่งและให้ปุ๋ยตามหลักการจัดการพืชที่ดี จะไม่ปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติ ทำให้ผลผลิตออกผลสม่ำเสมอเป็นประจำทุกปี ลดความเสี่ยงด้านผลผลิต    
   
   
2. การบริหารจัดการวัชพืช หลังจากได้ปลูกต้นไม้แล้ว สวนไม่ได้ไถหน้าดินอีกเลย ใช้เพียงการตัดหญ้าเท่านั้น สืบเนื่องจากการวางผังปลูกต้นไม้ประธานและพืชแซมที่อยู่ในระยะ 4x4 นั้น จึงทำให้ระบบบริหารจัดการวัชพืชทำได้ง่ายและรวดเร็ว โดยใช้เครื่องตัดหญ้าติดท้ายรถไถ ตัดหญ้าใช้เวลาเพียง 4-5 วัน ก็สามารถตัดหญ้าได้ทั้งสวน ในแต่ละปีจะตัดหญ้า 5-6 ครั้ง ต้นไม้จึงได้รับปุ๋ยพืชสด 2 เดือน/ครั้ง    
   
   
3. การให้ปุ๋ย จะให้ปุ๋ยหลักแก่พืช นอกจากนั้น พืชในสวนยังได้ปุ๋ยเสริมอื่นๆ อีก ได้แก่ ปุ๋ยพืชสดที่ได้จากการตัดหญ้าในแปลงแล้วปล่อยให้เน่าเปื่อยเป็นปุ๋ย ปุ๋ยชีวภาพที่สวนทำขึ้นเองเพื่อใช้ในสวน โดยปุ๋ยชีวภาพใส่ปีละ 2-3 ครั้ง รวมแล้วต้นไม้ในสวนจะได้รับปุ๋ยทางดินเกือบทุกเดือน นอกจากนี้แล้ว สวนยังทำน้ำหมักชีวภาพพ่นทางใบให้กับต้นไม้ด้วย โดยทำคู่ไปกับการกำจัดแมลงศัตรูพืช ต้นไม้จึงได้รับสารอาหารทั้งทางรากและทางใบตลอดทั้งปี    
   
   
4. การบริหารจัดการผลิตผลและการตลาด ผลผลิตจากสวนจะออกขายผลผลิตเอง ทั้งตลาดในท้องถิ่น ตลาดลูกค้าประจำในเมือง ออกร้านในงานเทศกาลต่างๆ เช่น งานกาชาดจังหวัด จังหวัดเคลื่อนที่ วันสตรีสากล มีผลผลิตบางชนิดขายผ่านพ่อค้าคนกลางที่มาซื้อถึงสวน ผลผลิตบางอย่างแปรรูปเพื่อยืดอายุการขาย เช่น มะขามหวานแปรรูปเป็นมะขามคลุกหรือมะขามกวน หมากเม่าแปรรูปเป็นน้ำหมากเม่า หน่อไม้แปรรูปเป็นหน่อไม้ปี๊บ มะม่วงแปรรูปเป็นมะม่วงดอง เป็นต้น    
   
   
   
มาตรฐานรับรอง    
   
ผลไม้ในสวนมาศ ที่ได้รับมาตรฐานรับรองGAPมีทั้งหมด 3 อย่าง ด้วยกัน คือ    
   
1.มะม่วง รหัสรับรอง กษ. 03-02-3609-8430-125 ปลูกบนพื้นที่ประมาณ 10 ไร่ ผลผลิตเฉลี่ยประมาณปีละ 5,000 กิโลกรัม (5ตัน) ได้แก่ มะม่วงพันธุ์มหาชนก มะม่วงพันธุ์โชคอนันต์ มะม่วงพันธุ์น้ำดอกไม้ และมะม่วงพันธุ์เขียวเสวย โดยผลผลิตมะม่วงทั้งหมดจะออกสู่ตลาดในช่วงเดือนเมษายน – เดือนสิงหาคม ของทุกปี    
   
   
   
2.มะขามหวาน รหัสรับรองเลขที่ กษ. 03-02-3609-8430-117 ปลูกบนพื้นที่ประมาณ 20 ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย ประมาณปีละ 2,000 กิโลกรัม(2ตัน) ได้แก่ มะขามหวานพันธุ์สีทอง และมะขามหวานพันธุ์ศรีชมพู โดยผลผลิตมะขามหวานทั้งหมดจะออกสู่ตลาดในช่วงเดือนธันวาคม – เดือนมีนาคม ของทุกปี    
   
   
   
3.ส้มเขียวหวานหรือส้มเปลือกล่อนหรือส้มบางมด รหัสรับรอง กษ.03-02-3609-8430-133สามารถปลูกได้ที่สวนมาศแห่งนี้ มีทั้งหมด 200 ต้น ให้ผลผลิตเฉลี่ยประมาณปีละ 5,000 กิโลกรัม(5ตัน) ผลผลิตส้มเขียวหวานจะออกสู่ตลาดในช่วงเดือนกรกฎาคม – เดือนมีนาคม ของทุกปี    
   
   
   
นอกจากผลไม้ 3 ชนิดนี้ ที่ได้รับมาตรฐานรับรองGAP แล้ว ยังมีผลไม้อีกหลากหลายชนิดที่ปลูกได้ในสวนมาศแห่งนี้ เช่น ลิ้นจี่ แก้วมังกร น้อยหน่า ลำไย กะท้อน หมากเม่า เป็นต้น รวมถึงมีต้นพันธุ์ไม้ผล และปาล์มประดับ จำหน่ายในสวนมาศด้วย หากได้ผ่านไปทางอำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร ก็สามารถเข้าไปเยี่ยมชมสวนมาศ ของคุณมาโนช โพธิ์เมือง ได้ทุกวัน ยินดีต้อนรับนักท่องเที่ยวทุกท่าน    
   
   
แหล่งที่มาของข้อมูล :    
คุณมาโนช โพธิ์เมือง    
ที่อยู่ : หมู่ที่5 ตำบลหนองสูงเหนือ อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร