ลักษณะพฤกษศาสตร์ของต้นเลี่ยน
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Melia azedarach L.
ชื่อภาษาอังกฤษ : Bastard cedar, Bead tree, Persian lilac, White cedar, Chaina tree, Chinaball tree
ชื่ออื่นๆ : เกรียน, เคี่ยน, เลี่ยนดอกม่วง
ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ลำต้นตรง ทรงพุ่มกลมรูปกรวยโปร่ง เปลือกผิวลำต้นสีน้ำตาล มีแผลเป็นร่องตามยาว โคนต้นเป็นพูพอน
ใบ : เป็นใบประกอบขนนกสองชั้นที่ปลายกิ่ง ใบรูปไข่หรือรูปรีกึ่งขอบขนาน ปลายใบเรียวแหลม โคนใบมนหรือสอบ ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อย แผ่นใบเกลี้ยง ด้านบนใบเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนด้านล่างเป็นสีเขียวอ่อน เส้นใบมีขนอ่อนๆ ปกคลุม
ดอก : ออกเป็นช่อที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ดอกสีขาวอมม่วงหรือสีชมพู มีกลิ่นหอมเย็นอ่อนๆ
ผล : กลมรี ผลอ่อนเป็นสีเขียว ผลสุกเป็นสีเหลืองอ่อนหรือสีน้ำตาลเหลือง
เมล็ด : รูปเหลี่ยม สีดำ
การขยายพันธุ์ของต้นเลี่ยน
เพาะเมล็ด ปักชำราก
สรรพคุณทางสมุนไพรของต้นเลี่ยน
- ใบ ขับพยาธิตัวกลม ขับระดู ขับปัสสาวะ บำรุงธาตุ ฝาดสมาน
- ผล แก้โรคผิวหนัง แผลพุพองที่หัว
- ดอก แก้โรคผิวหนัง
- ต้นสด แก้โรคผิวหนัง เป็นยาอายุวัฒนะ
- น้ำมันจากเมล็ด แก้ปวดข้อ
- ยาง แก้ม้ามโตและม้ามย้อย
ความเชื่อของต้นเลี่ยน
หากปลูกบริเวณบ้าน ทำให้เกิดความสามัคคี ควรปลูกทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ในวันเสาร์
ประโยชน์ของต้นเลี่ยน
- เนื้อไม้ ใช้สร้างบ้าน ทำฟืน
- ใบ ไล่แมลง ฆ่าเหา ขับพยาธิ
- ผล เป็นยาฆ่าเหาหรือแมลง
- ยอดอ่อนและใบอ่อน รับประทานเป็นผักแกล้ม
- เปลือกต้นสด ทำเชือก
- เนื้อไม้ ทำไม้กระดาน และเฟอร์นิเจอร์
- ใบสด นำมาย้อมผ้าให้สีเขียว
- นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ