สมอพิเภก

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb.

ชื่อภาษาอังกฤษ : Beleric myrobalan, lnkNot , Bahera และ Beleric

ชื่ออื่นๆ : สมอแหน, แหน, แหนขาว, แหนต้น

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ลำต้นเปลาตรง โคนต้นเป็นพูพอน เปลือกสีเทาอมน้ำตาล เรือนยอดกลมแผ่กว้างและค่อนข้างทึบ กิ่งอ่อนและยอดอ่อนมีขนประปราย

ใบ : เป็นใบเดี่ยว รูปรีแกมรูปไข่กลับ โคนใบสอบ ปลายใบผายกว้าง เนื้อใบค่อนข้างหนา หลังใบเขียวเข้มและมีขนสีน้ำตาลกระจายทั่วไป ท้องใบสีจางหรือสีเทามีขนนุ่มๆ

ดอก : ออกเป็นช่อแบบหางกระรอก ที่ง่ามใบหรือรอยแผลใบตามกิ่ง ปลายช่อจะห้อยย้อยลง ดอกสีขาวอมเหลือง

ผล : กลมหรือกลมรีๆ แข็ง มี 5 สัน ผิวนอกปกคลุมด้วยขนสีน้ำตาลหนาแน่น ผลอ่อนรสเปรี้ยว ผลแก่รสเปรี้ยวฝาดหวาน

เมล็ด : แข็ง

เพาะเมล็ด ปักชำ ตอนกิ่ง

- ผลอ่อน แก้ไข้ แก้ลม เป็นยาระบาย

- ผลแก่ แก้โรคในตา บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวงทวารหนัก แก้ท้องร่วง

- เมล็ด แก้บิด

- ใบ แก้บาดแผล

- ดอก แก้โรคในตา

- เปลือกต้น ขับปัสสาวะ

- แก่น แก้ริดสีดวง

- ราก แก้โลหิต

- เนื้อไม้ ใช้ทำฝา หีบใส่ของ ทำเครื่องมือการเกษตร

- ผล ใช้ฟอกหนัง

- เปลือกและผล ใช้ย้อมผ้าให้สีขี้ม้า